Αγριώνια

Βακχική γιορτή, που γινόταν στον Ορχομενό της Βοιωτίας, τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο, ίσως κάθε τριετία. Κατά τον Πλούταρχο, η γιορτή είχε το παρακάτω τυπικό: γυναίκες έτρεχαν στα χωράφια και στα βουνά, αναζητώντας τον Διόνυσο. Ταυτόχρονα, με επικεφαλής τον ιερέα του Διονύσου, καταδίωκαν τις παρθένες που κατάγονταν από το γένος των Μινυών και οι οποίες ήταν συγκεντρωμένες γύρω από τον ναό του θεού. Ο ιερέας κρατούσε τσεκούρι ή ξίφος και είχε το δικαίωμα να σκοτώσει την παρθένα την οποία θα κατόρθωνε να φτάσει. Τo έθιμο αυτό οφειλόταν σε έναν παλαιότατο μύθο. Κάποτε, σε μια γιορτή του Διονύσου, όλες οι γυναίκες του Ορχομενού πήραν μέρος, εκτός από τις τρεις κόρες του βασιλιά Μινύα, Λευκίππη, Αλκιθόη και Αρσίππη, που έμειναν στο σπίτι τους και ύφαιναν. Ο Διόνυσος τις τιμώρησε κάνοντάς τις να τρελαθούν και να θέλουν να φάνε ανθρώπινο κρέας. Έβαλαν μάλιστα κλήρο ποιο από τα παιδιά τους θα φάνε και ο κλήρος έπεσε στον Ίππασο, τον γιο της Λευκίππης. Έπειτα από τον κανιβαλισμό αυτό, κατέφυγαν στα βουνά, όπου έτρεχαν σαν μανιακές, μετέχοντας στη βακχική λατρεία. Από τότε οι παρθένες του οίκου των Μινυών λέγονταν Ολοαί ή Ολείαι (εξολοθρευτές). Αλλά και οι άντρες της ίδιας οικογένειας ταπεινώνονταν στη γιορτή, γιατί έπρεπε να την παρακολουθούν, βρόμικοι και κουρελιασμένοι, χωρίς να μπορούν να επέμβουν για να σώσουν τις γυναίκες της φυλής τους. Με τα χρόνια, η καταδίωξη έγινε συμβολική, χωρίς φόνους. Την εποχή όμως του Πλούταρχου, ένας ιερέας που λεγόταν Ζώιλος σκότωσε με τσεκούρι μια παρθένα, που την πρόφτασε. Η πράξη αυτή επικρίθηκε από τους Ρωμαίους, που απαγόρευσαν το έθιμο. Λέγεται μάλιστα πως ο ιερέας αρρώστησε και πέθανε αμέσως μετά τον φόνο.